Javaï glundert wanneer ze over haar vader’s werk vertelt.
“Mijn papa geeft fietsen weg. Al veel kinderen van mijn school hebben een fiets van mijn papa’s werk.”
Ze loopt regelmatig langs de werkplaats waar haar vader Rienk werkt. Ze vertelt vol trots hoe ze de werkplaats heeft zien groeien van een klein hokje naar de grote werkplaats wat het nu is.
Vaak gaat Javaï dan ook even bij haar vader langs. “Het is daar gezellig en het is zelfs al een keer gebeurt dat er zo’n mooie fiets bij stond, dat ik die heb geruild voor mijn eigen fiets.” Want dat kan tenslotte wel een keer als je papa daar werkt.

Project Iedereen Fietst gaat armoede tegen
Eén van de projecten van stichting Fietsen Alle Jaren Fryslân is het project Iedereen Fietst. Het doel van dit project is om ervoor te zorgen dat alle kinderen een fiets hebben. Dat is namelijk niet vanzelfsprekend. Eén op de 7 kinderen leeft onder de armoede grens in Nederland en hebben dan ook vaak geen fiets. Hoe moet je dan op school komen als die aan de andere kant van de stad is?
Waarom we fietsen weggeven? Een fiets is geen luxe maar een noodzaak. Dat zien wij maar al te vaak. En iedereen verdient een fiets, ook als je daar geen geld voor hebt.
Door fietsen weg te geven aan kinderen die onder de armoedegrens leven in Nederland, dragen Rienk en zijn collega’s bij aan SDG 1, geen armoede.

Geen armoede is het eerste en meest belangrijke doel van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties (VN). Eén van de targets die onder dit doel valt is armoede tegengaan; niemand mag in 2030 nog in extreme armoede leven.
Naar school, sport of werk zonder vervoer
Stel je eens voor, je kunt goed leren en je mag naar een school passend bij je niveau. Maar deze school is aan de andere kant van de stad en je hebt misschien geen geld voor de bus of een fiets. Dan kies je ervoor om naar een school te gaan bij jou in de buurt, op loopafstand. Een school waar jij misschien niet wordt uitgedaagd en je niet op je plek bent.
Dat overkomt kinderen vaker dan we denken. Hoe makkelijk is dat op te lossen met zoiets eenvoudigs als een fiets?! Want waar ben je zonder fiets? We denken er niet altijd bij na, maar met een fiets kan je naar de school van je keuze, sporten bij je favoriete club en op tijd aankomen bij je bijbaan bij de supermarkt.
Nederland kampt ook met een groeiend aantal verkeersongevallen in de steden. Want groei je op zonder fiets, dan leer je ook niet hoe je in het verkeer voort moet bewegen. Bedenk dan ook nog eens dat de gemiddelde Nederlander vaak meer dan één fiets heeft. Het kan toch niet zo zijn dat fietsend Nederland hier geen oplossing voor heeft?!
Ieder kind zou een fiets moeten hebben. Nu en later.
Want ook als een kind zijn of haar fiets ontgroeit, dan kunnen ze hun fiets ruilen voor een groter model. Met hulp van stichting Leergeld kan een kind een fiets aanvragen en ophalen bij Rienk in de werkplaats.
“Heb je een lekke band? Kom gerust langs en plak je eigen band. Wij hebben het materiaal wel en we helpen je, maar je mag het zelf doen. Zo leer je zelf je banden plakken!”

Eerlijk werk
Javaï vertelt dat het gezellig is in de werkplaats. En dat is niet zo gek met ruim 30 vrijwilligers en stagiaires. Iedereen Fietst stopt namelijk niet bij het weggeven van fietsen. Ze bieden ook praktijkonderwijs. In samenwerking met Piter Jelles de Brêge worden praktijkleerlingen opgeleid. Hiermee doen ze waardevolle ervaring op en hebben ze een betere kans op de arbeidsmarkt. En in samenwerking met de fietsfabriek van Caparis verzorgt de werkplaats een kans voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Hiermee is de werkplaats een belangrijke speler voor vele mensen en zetten zij zich in voor waardig werk en economische groei.
Rienk is groot voorstander van eerlijk en waardig werk: “laat mensen doen waar ze goed in zijn, geef ze die kans en waardeer ze daar ook om. Bijvoorbeeld een jongere uit praktijkonderwijs heeft nauwelijks kans op de arbeidsmarkt maar zijn dankbare werknemers!”
“De kwaliteit van de fietsen die we weggeven is zo, dat je je eigen kind er ook vertrouwd mee op weg zou sturen.”
Ook een fiets ophalen bij Rienk?
Rienk van Veenendaal werkt nu al zo’n 3 jaar bij de werkplaats en met ontzettend veel plezier.
“Kinderen komen met hun ouders met een cheque van stichting Leergeld en mogen dan hun fiets uitzoeken. Ze zijn rijklaar en gaan direct mee. Het geeft mij een geweldig gevoel om de blijdschap van de kinderen te zien en de dankbaarheid van de ouders.”
Stichting Leergeld
Schoolreisjes, sporten, muziekles, een verjaardag vieren of een uitje. Het lijkt normaal dat alle kinderen in Nederland dit kunnen doen, maar niet elke ouder kan het betalen. Ook een fiets is geen vanzelfsprekendheid. Ben je een ouder met weinig geld of ken je een kind dat opgroeit in deze situatie en geen fiets heeft, vraag dan een fiets aan via stichting Leergeld.
“We zijn altijd blij met meer fietsen, dus heb je een fiets over, breng ze gerust. Maar nu is het vooral belangrijk dat mensen weten dat ze een fiets kunnen aanvragen via stichting Leergeld. We maken graag meer kinderen blij met een fiets.”
Over de stichting Fietsen Alle Jaren
Iedereen fietst is een samenwerking tussen stichting Fietsen Alle Jaren Fryslân, stichting Werkplaats Oud-Oost, Caparis, Piter Jelles de Brêge en st. Leergeld Leeuwarden e.o. Voor meer informatie over het project, de stichting en haar partners, kijk op www.iedereenfietst.frl
Een boegbeeld
Het project heeft al veel succes behaald en wordt gezien als het boegbeeld voor de ANWB met het gelijksoortige project. Tevens is een geldprijs gewonnen bij het landelijk fiets festijn, Tour de Force. Het prijzengeld is geïnvesteerd in materialen voor de werkplaats. “Het project klopt in alle elementen, lokaal, samenwerken en dat het staat zoals het nu staat is indrukwekkend”, zo oordeelde de jury!
Over de Fair Vooruit expositie
Het project Iedereen Fietst is onderdeel van de SDG expositie Fair Vooruit, naar een idee van de werkgroep Fairtrade Leeuwarden.
De expositie toont portretten van lokale mensen die zich actief inzetten en bijdragen aan één of meerdere SDGs. De Sustainable Development Goals, ook wel bekend als Global Goals of Duurzame Ontwikkelingsdoelen, zijn zeventien doelen van de Verenigde Naties om van de wereld een betere plek te maken.
De Fairtrade Gemeente campagne draagt bij aan 10 van de 17 SDG’s. Fairtrade staat voor eerlijke handel, waardoor boeren en producenten een eerlijke prijs voor hun producten krijgen en kunnen werken onder gezonde en veilige omstandigheden.
Fair Vooruit zoomt in op vijf SDGs en draagt daarmee bij aan de herkenbaarheid en bewustwording van Fairtrade en de Global Goals.
Fysieke expositie
De expositie is fysiek te bekijken bij De Kanselarij in Leeuwarden en binnenkort ook bij het Noordelijk Film Festival. Ook exposeren? Neem contact op met de werkgroep Fairtrade Leeuwarden.
Over de makers
Fotografie: Menno de Boer
Tekst: Bianca van Reenen
Naar een idee en uitvoering van werkgroep Fairtrade Leeuwarden.
Iedereen Fietst draagt bij aan:
SDG 1 – geen armoede
SDG 3 – goede gezondheid en welzijn
SDG 8 – waardig werk en economische groei
SDG 10 – ongelijkheid verminderen
SDG 12 – verantwoorde consumptie
SDG 17 – partnerschap om doelstellingen te bereiken